Doodop zijn ze. “Ik zie eruit als een spook”, vertelt Micky Morssinkhof zondagavond 28 februari. Samen met haar vriend Melvin Greveling en hun stalamazone en grooms zit ze vast in een nachtmerrie genaamd ‘Valencia’. Het Spaanse concours haalt in heel Europa de media vanwege de heftige EHV-1 (rhino) uitbraak. Diverse concourspaarden zijn uitgeput, hebben verlammingsverschijnselen of zijn zelfs overleden. Die van Micky en Melvin maken het nog relatief goed, al geeft dit geen garantie voor wat nog kan komen.
Derde paard overleden
“Het is hier zo naar”, vertelt Micky Morssinkhof, die als enige Nederlandse amazone gestrand is en geen idee heeft wanneer ze weer terug naar de Achterhoek kan. “Het is zo moeilijk om aan te zien hoe de paarden verslechteren. We helpen zelfs mee met het bouwen van de raamwerken waar de paarden aan opgehangen kunnen worden als ze zelf niet meer in de benen kunnen blijven. Vanavond is een derde paard overleden.”
De zorgen om de eigen paarden zijn ook groot. Zes paarden hebben geen klachten en zijn zaterdag overgebracht naar de vaste stallen die gereserveerd zijn voor de 48 symptoomloze paarden. De andere zes paarden staan nog wel in de ‘gevarenzone’. “Maar ze zijn op dit moment laag in de temperaturen, ze lopen normaal en kijken goed uit de ogen. Ze krijgen lichte medicatie om het virus onder controle te houden. Vooralsnog lijken we nog geluk te hebben, maar het kan op elk moment veranderen. We zien hier hoe vreselijk snel paarden achteruit kunnen gaan”, vertelt ze.
Zwalkende paarden
Waar vorige week de alarmbellen gingen rinkelen bij koorts, richten de veterinairen zich nu vooral op de paarden die beginnen te zwalken en dus neurologische verschijnselen krijgen. “Drie tot vier dagen nadat de koorts gezakt is, is het kritiek. Dan gaat het erom of ze wankel en slap worden. Bij het paard dat vanavond overleed, hadden ze niet eens de kans om nog naar de kliniek te gaan.”
De 48 apart gezette, nog gezonde paarden worden verzorgd door zes grooms die de benen uit hun lijf lopen om ze zo goed mogelijk te verzorgen en tweemaal daags aan de hand te stappen. Rijden mag absoluut niet. “Vandaag is er een swab afgenomen en dat doen ze volgende week nog een keer. Als de testuitslag beide keren goed is, mogen die paarden in principe naar huis. Maar er hoeft er maar één tussen te zitten die het virus heeft en dan gaat de hele groep opnieuw in quarantaine.”
Kritiek in middenzone
De grootste stress speelt zich af in de grote tent waaronder 400 stallen gesitueerd zijn. “Wij stonden tijdens het concours in de middenzone, waar het nu heel kritiek is. We hebben onze paarden zaterdagnacht kunnen verplaatsen naar een kleinere zijtent, waar meer frisse lucht is en waar verder geen paarden staan. Dat geeft ons een beter gevoel."
Micky weet te vertellen dat er veertig tijdelijke stallen gebouwd worden op de parkeerplaats. “Voor de paarden die aan de betere hand zijn. Als ze geen symptomen meer tonen en stabiel zijn mogen ze naar deze tent. Daar moeten ze 28 dagen staan en negatief testen voordat ze naar huis mogen. Maar het kan nog wel 1 of twee dagen duren voordat de stallen er staan denk ik. Naar mijn idee kunnen ze de groepen beter kleiner maken, want je zet toch weer veertig paarden dicht op elkaar.”
Traag op gang
Al met al, het Nederlandse team is nog lang niet thuis. “Onze zes paarden die symptomen hadden staan hier nog wel een maand. We balen dat er niet eerder quarantaines gemaakt werden. Alles kwam zo traag op gang. Wij, ruiters, hebben hier eigenlijk zelf de leiding en zorgen ervoor dat er veel gebeurd, zoals plannen maken, stellages bouwen en tuigen regelen. Er gingen best veel ruiters naar huis, maar dat is ook zeer risicovol gebleken. De stress en vermoeidheid tijdens de reis activeert het virus en veroorzaakt nog ergere klachten. Je bent dan wel thuis, maar dat wil niet zeggen dat je paard er beter vanaf komt. Welke optie het beste was weet niemand. Ik hoop alleen maar dat onze paarden er niets aan overhouden.”
Auteur Wendy Scholten